«آشنائی باجعبه لایتنر»
یكی از روش‌های مؤثر یادگیری مطالب برای داوطلبان کنکور سراسری،استفاده از جعبه لایتنر است.
در این مقاله نحوه كار با این جعبه را شرح می دهیم و امیدواریم شما هم بتوانید با استفاده از این ابزار ساده و سودمند ، بر یادگیری خود بیافزایید و در زمان محدودتر با كیفیت بهتر مطالب بیشتری را به خاطر بسپارید.
این وسیله مطالب را از حافظه كوتاه مدت شما به حافظه بلند مدت منتقل می نماید. یادگیری به كمك این روش شما را از تكرار مطالب بی نیاز می سازدو همین امر یادگیری را برای شما شیرین و جذاب تر می كندوانگیزه شما را درتداوم یادگیری بهترافزایش خواهد دادواعتماد به نفس بیشتری پیدا می کنید.
بنیان علمی جعبه لایتنر:
این وسیله بر اساس تجارب روان شناسی و تربیتی زیر طراحی شده است:
۱٫ اگر انسان یك مطلب یا مفهوم را به خوبی فرا بگیرد بعد از یك روز تا یك هفته تقریباً ۴۵% آن را فراموش می كند و بعد از یك ماه ۸۰% آن فراموش می شود. به این ترتیب فقط ۲۰% مطلب وارد حافظه درازمدت می شود. جعبه لایتنر برنامه را به گونه ای تنظیم می كند تا با بیشترین تكرار در قسمت خطرناك منحنی فراموشی ، مطالب مطالعه شده به حافظه دراز مدت هدایت شود.
۲٫ قانون یادگیری اسكینر: بر اساس این قانون هرگاه بعد از هر عملی پاداش دریافت شود، انجام آن عمل افزایش پیدا خواهد کرد. امتیاز بیشتر، پاداش موفقیت در بازی است. این امتیاز شما را علاقمند می كند تا كماكان، با شدت بیشتری به بازی ادامه دهید.
این خاصیت در جعبه یادگیری لایتنر استفاده شده است، یعنی فرد تنها زمانی به قسمت بعدی می رود كه مطلب را آموخته باشد، این عمل درست مانند امتیاز دادن، فرد را به ادامه فرایند یادگیری تشویق می كند.
مزیت های جعبه لایتنر:
*از تكرارهای غیر ضروری جلوگیری می كند: شما برای آنكه مطلبی را از حافظه كوتاه مدت به بلند مدت منتقل كنید نیازمند تكرارهای مكرر هستید. وقتی صفحه ای را برای چندمین بار مطالعه می كنید، مجبورهستید مطالبی را نیز كه قبلا آموخته‌اید مجددا بررسی ومرور كنید. در صورتی كه دیگر لزومی به تكرار نیست و تكرار بی جهت آنها باعث اتلاف وقت و انرژی، بی حوصلگی و در نتیجه دل زدگی شما می شود. اما جعبه لایتنر فقط مطالب افسار گسیخته را شكار كرده و ما را وادار به تكرار آنها می كند.
*اگر شما روند یادگیری را برای مدتی رها سازید، هیچ اختلالی در كار یادگیری ایجاد نمی شود :اگر این اتفاق افتاد فقط مجبور می شوید كارت‌ها را بار دیگر مرور كنید. البته توصیه ما این است كه كار را به طور منظم ادامه دهید و وقفه ای دریادگیری ایجاد نشود.
*با مشاهده موفقیت یادگیری لذت بخش می شود:با گرفتن امتیاز و مشاهده مداوم موفقیت ، یادگیری برای شما از عملی خسته كننده به یك فعالیت لذت بخش و دلنشین تبدیل می شود.
شیوه استفاده ازجعبه لایتنر:
جعبه لایتنر یك قوطی در باز است كه از پنج قسمت تشكیل می شود.
|
۱ |
۲ |
۴ |
۸ |
۱۵ |
عرض قسمت‌های مختلف به ترتیب ۱۵,۸,۴,۲,۱ واحد است. این جعبه را می توانید خودتان با مقوا، جعبه یا قوطی‌های پودر لباسشویی ، كفش و… درست كنید، یا اینكه از فروشگاه های لوازم کمک آموزشی تهیه نمایید.
این روش را می توانید برای یادگیری لغات زبان انگلیسی و فارسی و یا هر فرمول یا مطالب درسی كه می خواهید به خاطر بسپاریدوجنبه فراموشی در آن بالاست، به كار گیرید.
هر موضوع یادگرفتنی را روی یك برگ كاغذ (فیش) بنویسید. دقت كنید كه روی هر فیش تنها یك موضوع برای یادگیری نوشته شود. یعنی لغت را در یك طرف كاغذ و جواب آن را در طرف دیگر برگه می نویسید.
مراحل كار:
روز اول: تعدادی از برگه‌ها را تكمیل می كنید و پس از اینكه هر دوروی برگه را یكی دو بار مرور كردید، برگه‌ها را در خانه اول جعبه قرار دهید. می توانید هر روز، ده پانزده یا به فراخور حال خود تعداد بیشتری برگه آماده نمایید . شاید در بعضی روزها هم نتوانید برگه ای تهیه کنید.
روز دوم: ابتدا برگه‌هایی را كه دیروز تهیه كرده بودید از خانه اول بردارید . سؤالات را از روی برگه بخوانید و سعی كنید جواب‌ها را به خاطر بیاورید. آنهایی را كه پاسخگونبودید، مجدداً در خانه اول قرار دهید و آنهایی را كه پاسخگو بودید، به خانه دوم منتقل كنید. پشت این برگه‌های خانه دوم یك كاغذ رنگی با ارتفاع بیشتر قرار دهید.
در پایان، برگه‌هایی را كه در روز دوم برای اولین بار تهیه كرده‌اید در خانه اول قرار دهید.
روز سوم: به برگه‌های خانه دوم دست نمی زنید زیرا خانه دوم هنوز تكمیل نشده است و ظرفیت دو گروه برگه را دارد. پس باز هم از برگه‌های خانه اول شروع می كنید و برگه‌هایی را كه جواب سؤالات آن ها را می دانید به خانه دوم منتقل می نمایید و در پشت كاغذ رنگی قرار می دهید تا این برگه‌ها با برگه‌های روز گذشته مخلوط نشود. برگه‌هایی كه پاسخ آن ها را نمی دانید به همراه برگه‌های جدیدی كه امروز تهیه كرده‌اید در خانه اول قرار دهید.
روز چهارم:
الف. ابتدا از خانه دوم شروع كنید، زیرا خانه دوم ظرفیت دو گروه برگه را دارد و ظرفیت آن روز قبل تكمیل شده است. ولی فقط برگه‌های ردیف جلوتر را بر می دارید . یعنی( برگه‌هایی كه جلو كاغذ رنگی قرار دارند) سؤالات روی این برگه‌ها را مطالعه می كنید و اگر جواب درست دادید برگه‌ها را در داخل خانه سوم و در ابتدای آن قرار می دهید و پشت این برگه‌ها یك كاغذ رنگی با ارتفاع بیشتر قرار می دهید تا فاصله گذاری مشخص شود. ضمناً برگه‌های باقی مانده در خانه دوم را جلوتر می برید و كاغذ رنگی را در پشت این برگه‌ها می گذارید.
ب. سپس به خانه اول برگردید و برگه‌های آن را بردارید و پاسخ آنهایی را كه می دانید در خانه دوم و پشت كاغذ رنگی قرار دهید.
ج. برگه‌هایی كه پاسخ آنها را نمی دانید و همچنین برگه‌های جدیدی را كه تهیه كرده‌اید در خانه اول می گذارید.
– خانه سوم برای چهار گروه برگه در نظر گرفته شده و باید چهار روز صبر كنید تا این قسمت تكمیل شود . البته هر روز پس از ورود برگه‌ها از خانه دوم به خانه سوم پشت این برگه‌ها یك كاغذ رنگی می گذارید تا قسمت سوم هم به تدریج و پس از چهار روز تكمیل شود.
– خانه چهارم جای هشت گروه برگه را دارد و هشت روز پس از ورود اولین برگه‌ها پر خواهد شد.
-خانه پنجم جای پانزده گروه برگه را دارد و شانزده روز پس از ورود اولین برگه‌ها، این قسمت تكمیل می شود. یعنی اگر شما در كارتان وقفه ای نیاندازید سی روز طول خواهد كشید تا هر پنج قسمت جعبه لایتنر تكمیل شود. توجه دارید كه بین هر دو گروه برگه یك كاغذ رنگی با ارتفاع بیشتر قرار می دهید تا برگه‌های مربوط به روزهای مختلف با یكدیگر مخلوط نشوند . از روز سی و یكم به تدریج برگه‌ها از داخل جعبه خارج می شوند و شما می توانید این برگه‌ها را بایگانی نمایید. زیرا پس از پنج بار تكرار موفقیت آمیز هر برگه در زمان‌های متفاوت، می توانید مطمئن باشید كه آن موضوع را برای همیشه فرا گرفته‌اید و هیچگاه آن را فراموش نخواهید كرد.
به این ترتیب شما با روشی كه شبیه بازی انفرادی است، در اوقات فراغت می توانید با كم‌ترین میزان اتلاف وقت آنچه را كه یادگیری آن برایی شمامشكل تر است بیشتر تكرار كنید و زودتر و برای همیشه به خاطر بسپارید و آنچه را كه زودتر یاد می گیرید فقط با پنج بار تكرار برای همیشه فرا بگیرید.
نكته مهم: در هر مرحله كه به سؤال یك برگه نتوانستید جواب دهید باید آن را به اولین خانه برگردانید.