روان شناسی

روان شناسی علمی است که در مورد رفتار انسانها در ارتباط با محیط اطراف خود و تفاوت  رفتارها می‌پردازد. هدف اصلی رشته روان شناسی بررسی وضعیت های انسان در مواجهه با موارد مختلفی است که در زندگی برای وی پیش می‌آید. روان شناسی در واقع علم مطالعه رفتار و فرایندهای ذهنی انسان است. روان شناسی به بحث های مختلف رفتار و فرایندهای روانی مانند ادراک، احساس، شخصیت، هوش، هیجان و انگیزه می پردازد. این رشته رشته کاربردی است که تمام جنبه‌های زندگی انسان را در بر می‌گیرد و به علت پیچیده تر شدن زندگی انسان هم نیاز به حضور این رشته بسیار محسوس شده است.

از جمله مواردی که دانشجویان رشته روان شناسی برای موفقیت باید داشته باشند، داشتن توانایی و مهارت کافی برای تصمیم گیری و حل مسائل مختلف است و همچنین شناخت علاقه و تمایلات انسان ها و روحیه کمک به مردم و حل مشکلات آنها را داشته باشند. رشته روان شناسی در مقطع کارشناسی ارشد سه گرایش دارد که می‌توان گرایش روان شناسی بالینی ،روان شناسی عمومی و روان سنجی اشاره کرد.

روان شناسی یک رشته کاربردی است که رفتار و فرایندهای ذهنی انسان را بر یافته‌های علمی و تحقیقات مطالعه می‌کنند. در واقع رفتار انسان مجموعه فعالیت‌ها و اعمالی است که می‌توان آنها را مشاهده و اندازه گیری کرد. از جمله این فعالیت ها می‌توان به صحبت کردن و راه رفتن و همچنین فعالیت‌های ذهنی که نمی شود به صورت مستقیم آنها را دید اشاره کرد. برخی فعالیت های ذهنی مانند تفکر، ترس و هیجان که از سنین خردسالی تا بزرگسالی همراه انسان است از جمله این موارد می باشد. روان شناسی علمی است که نیازهای طبیعی انسان را درک می‌کند و در نظر می‌گیرد و پیچیدگی های زندگی امروز مردم را مطالعه می کند. در واقع روان شناسی علمی است که به بررسی دروغ هایی که انسان به خودش می گوید و برای تعیین حد و مرز های است که برای خود قائل می شود که انسان با شناخت آن و صداقت داشتن با خود می تواند بسیار مشکلاتش را حل کند.

گرایش های رشته روان شناسی:

روان شناسی یک رشته تقریباً جدید است که هنوز به تکامل کافی نرسیده است انجمن روان شناسی آمریکا تا به حال ۵۳ زمینه مختلف روان شناسی را معرفی کرده است اما به علت تفاوت رفتار های انسان و تنوع زمینه هایی که در حال به وجود آمدن است ممکن است این تعداد بیشتر نیز شود. به علت ارتباط روان شناسی با موضوعاتی مثل زیست شناسی، فلسفه، انسان شناسی و جامعه شناسی، رشته های جدید کاربردی این علم در حال شکل گیری است. رشته هایی که تکامل بیشتری پیدا کرده اند در خیلی از مراکز آموزشی تدریس می شوند.

*روان شناسی کودکان استثنایی:

یکی از شاخه هایی که علم روان شناسی در آن فعالیت می‌کند روان شناسی کودکان استثنایی است که به تعریف مسائل مربوط به کودکان استثنایی که می توانند کودکان عقب مانده ذهنی، کودکان بسیار تیزهوش و یا حتی کودکان کم بینا و نابینا و کسانی که دارای ناتوانی های جسمی و حرکتی و ذهنی هستند می پردازد.

*روان شناسی بالینی:

روان شناسی بالینی نیز یکی از شاخه‌های رشته روان شناسی است که به درک پیش بینی و درمان ناهنجاری ها ناتوانی ها و آشفتگی های هیجانی زیست شناختی و روان شناختی اجتماعی و فردی افراد کمک می کند و در مقیاس وسیع تر جمعیت های مورد مطالعه را بررسی می کند. روان شناسی بالینی نقش های شش گانه ای دارد که برای مثال می‌توان به مداخله و درمان، مشاوره، پژوهش، مدیریت و غیره در راستای درمان و تشخیص بیماریها و پژوهش در مورد آنها اشاره کرد.

 

*زیست روان شناسی:

زیست روان شناسی یکی دیگر از شاخه های علم روان شناسی است که به تحلیل و تفسیر نحوه تاثیر مغز و انتقال دهنده های عصبی به رفتارهای انسان افکار و عواطف او می‌پردازد. در واقع این علم یک علم ترکیبی از روان شناسی و علم اعصاب است.این رشته می‌تواند با نام های دیگری مانند روان شناسی زیست شناختی یا روان شناسی فیزیولوژیک و علم اعصاب شناخته شود. در این علم چگونگی فرایند های زیست شناختی و نحوه رفتار در تضاد با هیجانات و سایر فرآیندهای ذهنی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. این رشته با رشته مانند روان شناسی تطبیقی و روان شناسی تکاملی ارتباط تنگاتنگی دارد

 

*روان شناسی رشد:

روان شناسی رشد یکی دیگر از شاخه های علم روان شناسی است که به توصیف و تفسیر تغییرات در طول زندگی افراد می‌پردازد و از رشته های مختلف زیست شناسی، جامعه شناسی تعلیم و تربیت و ادب پزشکی می تواند کمک بگیرد. روان شناسی رشد به همه مراحل زندگی یک فرد یعنی از تولد تا مرگ می‌پردازد ولی تاثیر تاثیر و تأکید بیشترین ان در دوره کودکی و نوجوانی است.

 

*روان شناسی قانونی:

روان شناسی پزشکی قانونی بعد از تکمیل شدن این علوم با همدیگر ارتباط تنگاتنگی پیدا کرده‌اند. علت این ارتباط و نزدیک شدن این است که هر دو رشته با انحرافات اجتماعی سر و کار دارند و می خواهند امنیت را در جامعه برقرار کند، بررسی کند و مورد مطالعه قرار دهد.

 

*روان شناسی مدرسه:

افرادی که بعنوان روان شناسان مدرسه در سیستم آموزشی مشغول به کار هستند وظیفه دارند دانش آموزان را در زمینه های مختلفی مانند زمین های تحصیلی اجتماعی و هیجانی راهنمایی کنند. هدف روان شناسان مدرسه کمک به دانش آموزان و همکاری با اولیا و مربیان برای ایجاد محیط آموزشی سالم و کارآمد می باشد. در واقع علم روان شناسی مدرسه یک حرفه ای جدید به حساب می‌آید. این رشته در سال ۱۹۶۸ در آمریکا در انجمن ملی روان شناسی مدرسه تاسیس شد و روان تخصص شناخته شد. چند سال بعد یعنی در سال ۲۰۰۲ روان شناسی مدرسه جزو پرطرفدارترین رشته ها در آمریکا بود و همچنان رو به افزایش است.

 

*روان شناسی صنعتی-سازمانی:

از شاخه های جدیدی که در علم روان شناسی رایج شده است ، روان شناسی صنعتی سازمانی است که به بررسی مسائل مربوط به نیروی انسانی و جنبه‌های کار می‌پردازد. این شاخه به بررسی رابطه بین انسان در دنیای کار می پردازد. در واقع روان شناسی صنعتی و سازمانی به مسائلی که انسان در تجارت و صنایع با آنها مواجه می‌شود رسیدگی می کند. این شاخه، یک شاخه فعال در روان شناسی است و به علت توسعه اقتصادی صنعتی کشور نیاز به این رشته بیش از پیش احساس می شود. روان شناسی صنعتی و سازمانی می‌تواند مشکلات کارکنان در قسمت های مختلف حل کند و نتایج چشمگیری را به دنبال داشته باشد.

 

*روان شناسی اجتماعی:

وظیفه روان شناسی اجتماعی مطالعه کردن موضوعات مختلف و مشکلات و مسائل مربوط به روان شناسی و جامعه است. روان شناسی اجتماعی به بررسی و مطالعه اثر حضور دیگران بر نوع رفتار یک فرد تحت تاثیر گروه‌های مختلف می‌پردازد. بسیار مشخص است که تاثیر دیگران بر زندگی فرد لازمه ارتباط متقابل آن دو است. روان شناسی اجتماعی علمی است که به مطالعه رفتار متقابل بین انسان ها می پردازد. در واقع این علم تعامل بین انسان ها رامطالعه می‌کند.

 

روان شناسی در ایران:

روان شناسی به عنوان یکی از شاخه‌های اصلی فلسفه سالهاست که در مراکز علمی ایران تاسیس شده و تدریس می‌شود. از دانشمندانی که در این زمینه درخشان بودند می توان به رازی، ابن سینا، ناصرخسرو و ملاصدرا اشاره کرد. در اوایل سال ۱۳۴۰ روان شناسی فعالیت رشد چندانی نداشت و به صورت بخشی از دوره های تربیت معلم در دانشگاه تدریس می شد. اما بعد از سال ۱۳۴۰ این رشته به رشد و شکوفایی رسید و در دانشگاه تهران و دانشگاه های دیگر ایران تاسیس و تدریس شد. بعد از آن در دانشگاه تهران دوره کارشناسی ارشد روان شناسی و وجود آمد و موسسه روان شناسی تاسیس و دایر شد.

 

 

واحدهای درسی:

رشته روان شناسی در دوره کارشناسی شامل ۱۴۴ واحد درسی است که از این ۱۴۴ واحد، ۲۳واحد آن مربوط به دروس عمومی ۷۱ واحد آن به دروس پایه و اصلی، و ۴۰ واحد آن مربوط به دوره درس های اختصاصی و در نهایت ۱۰ واحد آن مربوط به دروس انتخابی که مربوط به گرایش های مختلف می باشد که در در زیر آورده شده است .

 

 دروس مقطع کارشناسی رشته روان شناسی عمومی:

دروس عمومی:

مبانی نظری اسلام – اخلاق اسلامی – انقلاب اسلامی – تاریخ وتمدن اسلامی –  آشنایی با منابع اسلامی – ادبیات فارسی – زبان عمومی – تربیت بدنی ۱ و ۲

 

دروس پایه و اصلی:

روان شناسی عمومی ۱ و ۲ – آمار استنباطی – روان شناسی رشد ۱ و ۲ – آمار توصیفی – مبانی جامعه شناسی – روش تحقیق در روان شناسی – روان شناسی یادگیری – روان شناسی تربیتی – روان شناسی اجتماعی – شخصیت  – بهداشت روانی – تاریخچه و مکاتب روان شناسی – فیزیولوژی عمومی – روان شناسی احساس و ادراک – روان شناسی فیزیولوژیک – علم النفس از دیدگاه دانشمندان اسلامی – کلیات فلسفه – متون روان شناسی به زبان های خارجی ۱ – روان شناسی تجربی – انگیزش و هیجان – روان سنجی – آسیب شناسی روانی ۱ – روان شناسی مرضی کودک.

 

دروس اختصاصی:

آسیب شناسی روانی ۲ – طرح های پژوهشی آزمایشگاهی – مقدمات نوروپسیکولوژی – تفکر و زبان – متون روان شناسی عمومی ۲- سمینار در مسائل روان شناسی عمومی – روان شناسی جنایی – پژوهش های علمی ( انفرادی ) در روان شناسی عمومی – روان شناسی مشاوره و راهنمایی –  ارزشیابی شخصیت – روان شناسی هوش و سنجش آن – روان شناسی پویایی گروه – روان شناسی کودکان استثنایی – اختلالات یادگیری.

 

دروس انتخابی:

کاربرد کامپیوتر در تجزیه و تحلیل آماری – روان شناسی اجتماعی ،کاربردی -فلسفه اسلامی -بازپروری معلولین – روان شناسی مدیریت – انسان شناسی در اسلام – مدد کاری اجتماعی – روان شناسی تفاوت های فردی – روان شناسی اجتماعی ، تجربی – روان شناسی و آموزش کودکان معلول –  مقدمات ریاضی – روان شناسی صنعتی و سازمانی – اعتیاد (سبب شناسی و درمان آن ) – نگرش ها و تغییر آن – آسیب شناسی اجتماعی – روان شناسی کودکان تیزهوش و آموزش های آن (فقط برای شاخه عمومی و گرایش بالینی).

 

وظایف روان شناسان:

با توجه به گرایش و تخصصی که هر روان شناس دارد وظایف مختلفی بر گردن او است. به عنوان مثال یکی از وظایف روان شناس مشاوره رسیدگی به مراجعه‌کنندگان برای حل مشکلات و تصمیم گیری در زمان های پر استرس زندگی آن‌هاست.

همچنین از وظایف روان شناسی بالینی می توان به این مورد اشاره کرد که در صورتی که مورد این در شرایطی مثل نگرانی و اضطراب و افسردگی و سایر بیماری های روانی قرار داشته باشند روان شناسی بالینی آنها کمک می کند.

روان شناسان شغلی باید در شرکتها و سازمانها حضور داشته باشند و برای بهبود عملکرد و افزایش کارایی آن ها افراد را یاری کنند.

روان شناسی جرم شناسی این وظیفه را دارد که از تئوری هایی که در علم روان شناسی وجود دارد شناخت جرایم و بهبود مجرمین استفاده کند.

وظیفه روان شناس سلامت نیز گسترش رفتار و نگرش سالم و کمک به افراد بیمار و خانواده های آنها برای غلبه بر شرایط و مشکلات موجود و بهبود کیفیت زندگی آنهاست.

روان شناس ورزشی وظیفه دارد که برای بهتر شدن عملکرد در زمینه مربیگری آموزش و رقابت ورزشکاران یاری دهد.

 

گرایش های مقطع کارشناسی ارشد رشته روان شناسی:

روان شناسی عمومی

روان شناسی بالینی

روان شناسی بالینی کودک و نوجوان

سنجش و اندازه گیری یا روان سنجی

روان شناسی صنعتی و سازمانی

روان شناسی شخصیت

 

بازار کار و فرصت های شغلی رشته روان شناسی:

افرادی که در رشته روان شناسی فارغ التحصیل می‌شوند این توانایی را دارند که در مراکز دولتی مثل بهزیستی، نیروی انتظامی، شهرداری، سازمان زندان ها و کانون اصلاح و تربیت همچنین مراکز مشاوره، مهدکودک، بیمارستان ها و آموزش و پرورش به کار مشغول شوند. همینطور این افراد می توانند با گرفتن مجوز از سازمان بهزیستی مهد کودک یا خانه سالمندان تاسیس کنند. بازار کار و موقعیت شغلی که افراد فارغ التحصیل رشته روان شناسی در مقطع کارشناسی ارشد دارند می‌توان به شاغل شدن در گرایشهای روان شناسی عمومی، روان شناسی بالینی و روان شناسی بالینی کودک و نوجوان و غیره اشاره کرد که فارغ التحصیلان   می توانند به عنوان کارشناس در نیروی انتظامی، شهرداری، بیمارستان ها و حتی آموزش و پرورش مدارس مشغول به کار شوند.

 

درآمد و حقوق:

حداقل درآمد: درحدود ۲ میلیون تومان

حداکثر درآمد: ۸ تا ۱۰ میلیون تومان

علم روان شناسی یکی از علومی است که در آمد مناسبی دارد و می‌تواند شغل های متنوعی را در بر گیرد که بر اساس صحبت های یک روان شناسی که در این رشته مشغول هست با اندکی هوش می توان در این رشته موفق شد. با توجه به محلی که افراد در آن فعالیت دارند درآمدها متفاوت است. افرادی که در مناطق پر درآمد یا سازمان‌های پردرآمد مشغول به کار شوند، حقوق آنها بیشتر است و هر چه مدرک تحصیلی بالاتر باشد و سابقه کار بیشتر باشد ممکن است درآمد بیشتری داشته باشند. بطور کلی این رشته یک رشته کاربردی و مورد نیاز است که افرادی که ادامه تحصیل می‌دهند می‌توانند در آینده در آمد مناسب و چشمگیری داشته باشند.